ХЧА

Күш-ажыл кижини каастаар деп үлегер домакты бадыткап, кызымак ажылдап чоруур аныяк өг-бүлеге Бай-Тайга кожууннуң Бай-Тал сумузунуң чурттакчылары Буян, Резеда Дамбыйларны хамаарыштырып болур. Наадым-2022-ниң чемпионнары бо чылын тыва өг-биле шаңнаткан. 

Шээр малдың уксаажыдылга ажылы, көдээ ажыл-агый кооперативтериниң каттыжыышкыннарын тургузары, малчыннарның «Наадым -2022» байырлалының үезинде, «Чеди чүзүн малымайны» деп көрүлде-делгелгени эрттирериниң дугайында Тыва Республиканың көдээ ажыл-агый яамызының мал ажылын сайзырадыр талазы-биле кол специализи Чодураа Ооржактың делгереңгей тайылбыры.

«Тараа» (ФГИС «Зерно») деп федералдыг медээ системазынче арат-фермер ажыл-агыйларын, көдээ ажыл-агый кооперативтерин даңзыже киирер хемчеглерни Тыва Республиканың Көдээ ажыл-агый яамызы чорудуп эгелээн. Амдыызында күзелдиг бүдүрүлгелер кирип турар, а сентябрь 1-ден эгелээш, шупту албан кирер ужурлуг дээрзин фермер сайгарлыкчы чорукту, көдээ ажыл-агый кооперативтерин сайзырадыр талазы-биле фондунуң специалистери дыңнадып турар. 

Тываның Күрүне университединиң башкызы Чодураа Монгуш «Тыва дылды математиктиг арга-биле шинчилээри» деп төлевилелди чедиишкинниг камгалап алгаш, Россияның Президентизиниң грантызын ойнап алган. Чодураа Михайловна «Тува 24» телеканалда «Хүннүң чугула айтырыы» деп дамчыдылганың аалчызы болган #ТувГУТываныңКүрүнеуниверситеди#ЧодурааМонгуш#Тува24#МергенОндар

Шагааны хоруп турган чылдары, ооң эрткен төөгүзү болгаш бүдүү хүнү, ак айны канчаар демдеглээри, ол ышкаш өг-бүлеге ону канчаар эрттирери, байырлалды хөй-ниити черлеринге, хөй чоннуң киржилгези-биле массалыг эртирип турган үелер дугайында ТГШИ-ниң шажын-чүдүлге шинчилээр талазы-биле секторунуң эргелекчизи Ульяна Бичелдейниң делгереңгей тайылбыры

Кызылда «Олимп» аттыг олимпийжи курлавырларның спортчу школазының тренер башкылары дзюдо хүрешти 3-7 харлыг чаштарга өөредип эгелээр сорулгалыг хемчеглерни ап чорудуп турар. Ынчалза-даа республикада билдингир тренерлерниң бирээзи Вячеслав Монгуштуң бодалы-биле алырга, эге дээрезинде бо япон методиканы ада-иелерге болгаш спорттуң бо хевириниң Тывада эвээш эвес мөгейикчилеринге таныштырып, тайылбыр ажылын чорудары эргежок чугула

Республиканың ажыл-агыйларында кыштаглаашкын болгаш мал чеминиң курлавыры чугула айтырыгларның бирээзи. Инек чылында малчыннарга, хар улуг болур бе, агроүлетпүрнү хөгжүдер талазы-биле кандыг федералдыг программалар ажылдап турарыл, кыргаан хой дүгүн кайнаар дужаарыл, кыштагларга кудук казар, ижер суг-биле хандырылга болгаш малчыннар, кадарчыларның ажы-төлүнге хондур ажылдаар уруглар албан черин тудар талазы-биле айтырыгларга «Хүннүң чугула айтырыы» деп дамчыдылагның аалчызы, Тыва Республиканың көдээ ажыл-агый сайыды Лариса Монгуш делгереңгей харыыны берген. 

Кызылда Улусчу чогаадылга болгаш дыштанылга төвүнүң специалистери хөгжүмчү болгаш үн оператору Шолбан Ондарның эгелээшкини-биле «Чаа соруктуң хөөннери» төлевилелди ажылдап кылган. Ооң кол сорулгазы кеземче херээн эрттиргеш, хосталып үнүп келген кижилерниң аразында салым-чаяанныг хөгжүмчү, ыраажыларны илередип тывары болур. Ынчангаш кожуун, суурларда ажылдап, чурттап чоруур хөгжүмчүлерден тургустунган (ВИА) ыры-хөгжүм ансамбльдериниң аразынга мөөрейни чарлаан. Бо хүннерге чедир шупту 13 бөлүктер болгаш 70 ажыг хөгжүмчүлер конкурска киржир күзелин илереткен. 

Көскү күрүне ажылдакчызы, чогаалчы база “Шын” солуннуң кол редактору чораан, Күжүгет Серээевич Шойгунуң 100 харлаанынга тураскааткан хемчеглер Бай-Тайга кожуунга болуп эрткен. Кара-Хөл сумузунуң девискээринде «Шаараш» деп черде, «Кара дастың чүү» деп тураскаалды чурукчу болгаш скульптор эжишкилер Экер-оол Салчак-биле Шолбан Тараачы кылып дооскаш, тургускан.